صافرة الإنذار: كأس العالم وطلاب المدارس الدينية

"أسبوع قبل صافرة افتتاح اللعبة الأولى والتي سوف تتوج بدأ مباريات كأس العالم في روسيا, المدارس الدينية تحاول بشتى الطرق ايجاد حل للقضاء على هذه الظاهرة التي وجدت في السابق على الهوامش عند المجتمع المتدين ألا وهي ترك الطلاب لهذه المدارس من أجل مشاهدة مباريات كأس العالم.
في بداية المقال، نوضح ونأكد أن الغالبية العظمى من طلاب المدارس الدينية مغمورين بدراسة التوراة المقدسة، لكن ثقافة الترفيه أصبحت جزءًا من ثقافة المتدينين، وبصفة عامة، ومع الانفتاح الذي حدث في المجتمع الحريدي الذي فُتح على مصطلحات جديدة، مثل الإنترنت وآفات أخرى، كرة القدم تعتبر قضية بسيطة، والتي من أجلها أيضًا أن تكون مفيدةً في بعض الحالات.
طلاب المدارس الذين لا يُعَدّونَ من "المواظبين على المدرسة", ومن ناحية أخرى هم ليسوا من خبراء "نظريات الألعاب"، يريدون الخروج عن المألوف والتخلص من الملاحقات التي تحيط بحياتهم. وما الذي يمكنه أن يكون أكثر ملاءمة لهم من الجلوس مع مجموعة من الأصدقاء في احدى الحانات في القدس الموجودة في احدى الزاويا ومشاهدة لعبة كرة القدم على شاشة البلازما أمام طاولة مليئة بالبيرة والمكسرات؟
في ليلة بدأ المونديال السابق والذي عقد في بلاد السامبا – البرازيل، تطرق رئيس دائرة المحافظة على المقدسات والتربية في لقاء له مع 'شبكة واللا' الحاخام موطكا بلوي للظاهرة وقال ان ناشطين متديين سوف يكافحون هذه الظاهرة المُعوَجّة : "التلفاز هو أداة نجسٍ وكره وفيه الجرائم الثلاث الأكثر خطرًا في التوراة. ما الذي يمكن أن يفعله طالب المدرسة الدينية عندما توجد إعلانات؟ يتحدث عن الحاخام شمعون شاكاب؟ " لقد هدد الحاخام بلوي بأن يقاتلوا في الدائرة ضد هذه الظاهرة. "هنالك بعض الناشطين الذين سيمرون بالدراجة النارية ويقومون بتصوير هؤلاء الأولاد, سوف يأخذون تلك الصور لطاقم المدرسة، وسيتم طرد كل من يمسك من المدرسة". وأضاف " كل من تنشر صورته سيكون من الصعب عليه ايجاد فتاة للزواج, فالفتاة المتدينة تريد رجلًا معياريًا وشخصٌ كهذا [الذي تنشر صوره وهو يشاهد المباريات] ليس برجلٍ مناسب ".
بالعودة إلى موطكا، الذي أخبرنا هذه المرة أن الظاهرة "هامشية" وأنه لا ينوي القتال هذا العام كما في العام السابق.
إلا أن الظاهرة تنتشر أكثر وأكثر بين المدارس، حيث أنه وفي ساعات السيدر الثالث [1] يمكننا رؤية أن عددًا غير قليل من الطلاب قد "اختفوا"، جميعنا نعرف الى أين. كرة القدم، والتي كانت في السابق واحدة من اللعنات، باتت تُناقش في الاجتماعات بين طلاب المدارس الدينية و طالبات الندوات اللواتي لم يذقن طعم الخطيئة ويجدن أنفسهن حائرات تماما أمام الاختراعات الجديدة التي توضع على طاولة النقاش.
يخبرنا خطّاب مخضرم عن خطبة والتي كانوا على وشك الاتفاق فيها ولكن الأمر أُلغي لأن الرجل كان يتحدث كثيرًا عن كرة القدم. "لو أنه أغلق فمه لكان مخطوبًا الآن"، يقول الخطّاب والذي أخبرنا بأن الشاب كان قد وضع مهرًا نصف مليون شيكلا وفي نفس الوقت قام بوصف أداء رونالدو ميسي. "ربما سيحل ميسي مشاكل السكن عند المتدينين" هذا ما قاله صحفي متدين مخضرم كنوع من الفكاهة والذي يتواجد مع طلاب المدارس الدينية الذين يرون كرة القدم. "إن كان الشخص يعلن عن هواياته مسبقاً ، فلن يكون عليه وضع مبالغ فلكية مقابل "الحليّ" الخاصة به ".
في الثمانينات من القرن الماضي, شاهد العدد القليل من الشباب مباريات كرة القدم بشكل سري. اليوم ، ومع التوسع في عدد متعلمي التوراة في الأرض المقدسة، زاد أيضًا عدد الباطلين عن العمل، والأكشاك مكتظة جدًا. هكذا وكما أخبرنا أحد العاملين التربويين بالقدس: "اذهبوا إلى شارع يافا، مركز كلال، وغيرها من عشرات الأكشاك، وانظروا كيف أنها مليئة بطلاب المدارس الدينية الذين يريدون التخلص من الروتين".
يقول الحاخام تسفي هورفيتش ، الذي كان رئيسًا لاحدى المدارس الدينية في تزريفين المعدة من أجل الشباب الذين قد تركوا المدارس: "هنالك طلاب مدارس الذين شقّوا طريقهم للشر بسبب كرة القدم". من ناحية أخرى يقول بأنه من خلال كرة القدم ، يمكنك ايجاد وتجميع الطلاب الذين قد تركوا المدارس وإعادتهم إلى حضن العالم الديني".
وما الذي يفعله المراقبون أو للدقة أكثر المراقبون الصغار الذين يتوجب عليهم العبور من كشك لآخر لجمع هؤلاء الشباب من شاشات البلازما وأخذهم الى مقاعدهم؟, وبهذا دخل أحد المشرفين في مدرسة دينية مشهورة في وسط البلاد خلال يورو 2016 واكتشف لدهشته أن قاعة المدرسة كانت نصف فارغة. خلال توضيح مع وجد تبين أن الطلاب قد خرجوا إلى حديقة بلدية قريبة وشاهدوا المباراة النهائية على شاشة ضخمة. لم يستطع المشرف على إيقاف نفسه وخرج إلى المتنزه، وبدأ بملاحقة الطلاب. في نهاية ذلك اليوم, فازت البرتغال 1-0 عقب التمديد, وطرد 25 طالبا من المدرسة. لقد كانت خطوة مثيرة من قبل المشرف ، الذي قرر وضع حد لهذه الظاهرة.
"علينا أن نفهم"، يوضح أحد طالب المدرسة الدينية، أحد مشجعي فريق كرة ريال مدريد، "من الأفضل مشاهدة كرة القدم والتي هي لعبة، على رؤية أشياء التستر يُعدُّ لأفضل منها". حسب أقواله: "لقد تغير الخطاب في عالم المدرسة الدينية الحديث، أصبحنا نتحدث بحرية عن كل شيء, لذا فإن كرة القدم ليست هي المشكلة ، لكنها أحد الأعراض".
تم في العام الماضي القبض على طلاب احدى المدارس الدينية الذين ذهبوا لمشاهدة مباراة لكرة القدم في كشك قرب بني براك من قبل أحد أعضاء المجلس وهو الحاخام اسحق زيلبيرشتاين, حيث أنه [زيلبيرشتاين] يعد الحاخام الخاص بحي رامات إلحانان. لم يتوقع الشباب ذلك، ولكن وفي الوقت الذي جلسوا فيه لكي يشاهدوا المباراة النهائية لكأس الدولة بين مكابي تل أبيب وبني يهودا ، وقف أمامهم ليس أقل ولا أكثر من الحاخام اسحق زيلبيرشتاين ، واللذي خاطباهما بطريقة لينة وأبوية.
أوضح لهم الحاخام زيلبيرشتاين بلطف أنه "في عشية إعطاء التوراة ، يتوجب الاستفادة من كل لحظة في دراسة التوراة". لم يعرف الشباب الحرجون ما يتوجب عليهم فعله في تلك اللحظة من كثرة الحرج وبدا عليهم أنهم يفضلون دفن رؤوسهم في الأرض.
سرعان ما انتشرت صور الشباب في الشبكات الاجتماعية، وتطورت هناك النقاشات حول مسألة "تدنيس الاله" الذي قام به الشباب.
ها وقد نُشرت قصة أخرى مباشرة بعد وفاة [الحاخام أهارون يهودا ليف] شتاينمان رحمه الله, عن مجموعة من الشباب من مدرسة في بنبي براك والذين أخبروا قائد جيلهم بكل صراحة أنهم يرغبون بمشاهدة احدى المباريات. رد عليهم الحاخام أهارون يهودا ليف بابتسامة حلوة على الشبان المذهولين بأنهم مخيرين بمشاهدة المباراة حسب رغبتهم، لكنه تمنى لهم النجاح أيضًا في أن يستطيعوا أنفسهم وأن لا يشاهدوا المباراة. النهاية الجيدة التي نشرت هي أن هؤلاء الأشخاص لم يشاهدوا اللعبة وأصبحوا على مر السنين معارضين من الطراز العالمي."

ملاحظة محرري 0202:
[1] سدر 3 – يقسم اليوم الدراسي في المدرسة الدينية إلى ثلاث فترات دراسية رئيسية ، تعرف باسم سيدر. أول سيدر من الصباح حتى الظهر ، السيدر الثاني بعد الظهر والسيدر الثالث في ساعات المساء.
– مجلة اكتوئاليك
#كأس_العالم #طلاب_المدارس_الدينين

שריקת אזהרה: המונדיאל ובחורי הישיבות

שבוע לפני שריקת הפתיחה למשחק שיפתח את משחקי המונדיאל שיתקיימו ברוסיה, בישיבות שוברים את ראש כיצד למגר את התופעה שבעבר הייתה מצויה בעיקר בשוליים של החברה החרדית: בחורי ישיבה אשר נוטשים את הסטנדר לטובת צפייה במשחקי המונדיאל.

בראשית הכתבה, נבהיר ונדגיש כי הרוב המוחלט של בחורי הישיבות שקועים והוגים בלימוד התורה הקדושה, אך תרבות הפנאי הפכה לחלק מהתרבות החרדית, ובכלל, עם הפתיחות שחלה בציבור החרדי שנפתח למושגים חדשים, כמו אינטרנט ושאר מרעין בישין, הכדורגל עוד נחשב למקרה קל, שיכול אפילו להועיל במקרים מסוימים.

ואלה מבני הישיבות שפחות נחשבים ל'מתמידי הישיבה', ומצד שני גם לא מי יודע מה בקיאים ב"תורת המשחקים", רוצים לצאת מהשגרה ולנקות את הראש מהטרדות שאופפות את חייהם. ומה יותר מתאים עבורם מלשבת עם קבוצה חברים בפאב ירושלמי שממוקם בקרן זווית ולראות משחק כדורגל על מסך פלאזמה מול שולחן עמוס בירות ופיצוחים?

ערב המונדיאל הקודם, שנערך בארץ הסמבה ברזיל, יו"ר משמרת הקודש והחינוך הרב מוטק'ה בלוי התייחס בשיחה ל'וואלה' לתופעה ואמר כי עסקנים חרדים הולכים להילחם בתופעה הנלוזה: "הטלוויזיה היא כלי טמא ומשוקץ ויש בה את שלוש העבירות הכי חמורות בתורה. מה עושה בחור ישיבה כשיש פרסומות? הוא מדבר על ר' שמעון שאקפ?" הרב בלוי איים כי משמרת הקודש תלחם כנגד התופעה. "יש כמה עסקנים שיעברו עם אופנוע ויצלמו את הבחורים. אותם עסקנים מעבירים לצוות הישיבה את התמונות, והבחור שיתפס יסולק מהישיבה". הרב בלוי הוסיף כי "בחור שתמונה שלו כזו תופץ יהיה לו גם קשה בשידוכים. בחורה חרדית רוצה בחור נורמטיבי ובחור כזה הוא לא נורמטיבי".

חזרנו כעת למוטק'ה, שהפעם אמר לנו כי התופעה היא "שולית" והוא לא מתכוון השנה להלחם כמו בפעם שעברה.

אלא שהתופעה פושה ביותר ויותר ישיבות, שבשעות סדר ג' [1] רואות לא מעט בחורים ש"נעלמים", כולם יודעים להיכן. הכדורגל, שבעבר היה מוקצה מחמת מיאוס, עולה לדיון גם בפגישות בין בחורי ישיבה לבנות סמינר שלא טעמו טעם חטא ומוצאות את עצמן די נבוכות ומבולבלות מול הממצאים החדשים שעולים על שולחן הדיונים.

שדכן ותיק מספר לנו על שידוך שהיה לקראת סגירה וירד בגלל שהבחור פטפט יותר מידי על כדורגל. "אם הוא היה סותם, הוא היה מאורס", אומר לנו השדכן, שמספר כי הבחור דרש חצי מיליון שקלים בלי להתבלבל ובאותה נשימה תיאר בפגישות ביצועים של מסי ורונלדו. "אולי מסי יפתור את מצוקת הדיור החרדית", מפטיר לנו בהומור שחור עיתונאי חרדי ותיק שמתרועע עם בחורי ישיבות שרואים כדורגל. "אם בחור יצהיר על התחביבים שלו מראש, השווער לא יצטרך להשכיב סכומים אסטרונמיים עבור 'התכשיט' שלו".

בעוד בשנות ה-80' הבחורים המעטים שראו כדורגל היו עושים זאת בהיחבא, כיום, עם התרחבות מספר לומדי התורה בארץ הקודש, גדלו גם מספר יושבי הקרנות, והקיוסקים עמוסים לעייפה. "תלכו ליפו, מרכז כלל, ולעוד עשרות בתי קיוסקים, ותראו כיצד הם עמוסים בבחורי ישיבה שרוצים לצאת מהשגרה", אומר לנו גורם חינוכי בירושלים.

"יש בחורי ישיבה שירדו בגלל הכדורגל לתרבות רעה", אומר לנו הרב צבי הורביץ, ששימש כראש ישיבה לבחורים נושרים בצריפין. עם זאת, הוא מדגיש כי "מצד שני, דרך הכדורגל אתה יכול לאסוף בחורים שנשרו ולהחזיר אותם לחיק עולם הישיבות".

ומה עושים המשגיחים [2], או ליתר דיוק – המק"קים [2] שיצטרכו לתזז מקיוסק לקיוסק לאסוף את הבחורים מהפלזמות לסטנדרים? ובכן, ביורו 2016, נכנס אחד המשגיחים בישיבה מפורסמת במרכז הארץ וגילה לתדהמתו כי היכל הישיבה התרוקן למחצה. בירור קצר עם המק"ק העלה כי הבחורים יצאו לפארק עירוני סמוך וצופים במשחק הגמר ע"ג מסך ענק. המשגיח לא יכל להתאפק ויצא אל הפארק בלי הפראק, והחל לתור אחרי הבחורים. בתום הערב, פורטוגל ניצחה 1-0 בהארכה, ו-25 בחורים נזרקו מהישיבה. היה זה צעד דרמטי של המשגיח, שהחליט לשים קץ לתופעה.

"צריך להבין", מסביר לנו בחור ישיבה, אוהד מושבע של קבוצת כדורגל במדריד, "עדיף לראות כדורגל שזה משחק, מאשר לראות דברים שהצנעה יפה להם". לדבריו, "השיח בעולם הישיבות המודרני השתנה, כיום מדברים באופן חופשי על הכל כולל הכל – כך שהכדורגל הוא לא הבעיה, הוא רק הסימפטום".

בשנה שעברה, בחורי ישיבה שהלכו לראות משחק כדורגל בקיוסק ליד בני ברק, נתפסו על חם, על ידי חבר המועצת הגר"י [הגאון רבי יצחק] זילברשטיין, רבה של שכונת רמת אלחנן. הבחורים לא ציפו לזה, אבל בעת שצפו במשחק גמר גביע המדינה בין מכבי תל אביב לבני יהודה, התייצב מולם לא פחות ולא יותר מאשר הגר"י זילברשטיין, שפנה אליהם בצורה רכה ואבהית.

מרן הרב זילברשטיין הסביר להם במתק שפתיים כי "בערב מתן תורה יש הזדמנות לנצל כל רגע ללימוד התורה". הבחורים הנבוכים לא ידעו את נפשם מרוב בושה ונראה כי הם היו מעדיפים לקבור את ראשם באדמה.

התמונות של הבחורים נפוצו עד מהרה ברשתות החברתיות, שם התפתח ויכוח סוער על עניין ה'חילול השם' שיצרו הבחורים.

סיפור נוסף פורסם מיד לאחר פטירת מרן הגראי"ל [הגאון רבי אהרן יהודה לייב] שטיינמן זצ"ל, על קבוצת בחורים מישיבה בני ברקית שסיפרו בכנות למנהיג הדור על כך שהם חושקים לראות משחק מכריע. מרן הגראי"ל השיב במתק שפתיים לבחורים ההמומים כי הם רשאים לראות את המשחק כאוות נפשם, אך איחל להם הצלחה באם יתאפק ולא ייראו את המשחק. הסוף הטוב שפורסם הוא שאותם בחורים לא ראות את המשחק והפכו במשך השנים לנגידים שועי עולם.

-מגזין אקטואליק
https://goo.gl/b1SV6d

https://www.facebook.com/198764100710651/posts/227293614524366