"مذكرة لرئيس البلدية الجديد: مبادئ توجيهية سياسية تجاه شرقي القدس
رؤى أبو مازن
"لا أغار منك،" قال لي أبو مازن في المرة الأولى التي التقينا فيها قبل ثمانية سنوات. "لماذا؟"، سألته متفاجئاً، "لك الدور الأصعب الذي كان بإمكانك أن تحلم به"، رد عليّ، "أنت تمثل مؤسسة لا تعمل، أمام سكان معادين، في المكان الأكثر تعقيداً في العالم". أبو مازن المذكور هو ليس محمود عباس، رئيس السلطة الفلسطينية، بل محمد المصري، رئيس مركز جماهيري بيت حنينا في شمال-شرق القدس. ثمانية سنوات بعد هذا اللقاء، في الوقت الذي أنهيت فيه دوري كمستشار البلدية لشؤون العرب ومدير طاقم شرق المدينة في البلدية، أنظر الى قول المصري وأتفكر فيه بالمقارنة مع الواقع.
يبدو لي أنه طرأت على المجالين الذين لهما علاقة بقوله تغيرات إيجابية بحتة. بالنسبة للـ"مؤسسة التي لا تعمل" نرى أنه أشارت استطلاعات الرأي التي نُفذت في السنوات الأخيرة على أن رضا عرب شرقي القدس عن الخدمة البلدية في مجالات مختلفة مثل التربية، الرفاه، تراخيص البناء وغير ذلك في اتجاه صاعد. كان الحق مع المصري، عموماً، في ملاحظته بالنسبة لعداء السكان تجاه المؤسسات الإسرائيلية، ولكن لا نستطيع أن نغض النظر عن الحقيقة أنه يتزايد تعامل هؤلاء السكان مع هذه المؤسسات ومع المجتمع اليهودي في القدس في السنوات الأخيرة في مجالات التجارة، التربية، العمل، الصحة والطب. بالنسبة للموضوع الثالث الذي ذكره المصري – "المكان الأكثر تعقيداً في العالم" – كانت شرقي القدس وما زالت أحد الأماكن الأكثر تعقيداً الموجودة، ومع مرور الوقت يكبر فيها التحدي السيادي، المدني-اقتصادي والأمني الذي يقف أمام بلدية القدس وحكومة إسرائيل.
أقترح فيما يلي، بناءً على خبرتي الشخصية، مبادئ توجيهية للسياسة في شرق المدينة من أجل رئيس البلدية الجديد، موشيه ليؤون. أوضحتُ في افتتاح كلامي أنه عملت بجانب ليؤون في السنتين الأخيرتين بدوره كصاحب ملف المراكز الجماهيرية في بلدية القدس في موضوع الأحياء العربية. ليؤون، الذي أكد عزمه لتعزير وحدة القدس، أظهر الدقو و الاهتمام بالتفاصيل في مواضيع مختلفة. لدي أمل باستمرار نهجه المتعمق والمباشر إزاء تعامله مع شرق المدينة مع تنقله الى مكتب رئيس البلدية أيضاً.
ملخص:
باختصار، المبادئ التوجيهية لرئيس البلدية الجديد بالنسبة لشرقي القدس هي كما يلي:
– المنطق الأساسي – "أقصى ما يمكن من السيادة وأقصى ما يمكن من العدالة"، بهدف تقوية وحدة القدس.
– اهتمام إداري، "ساعات مكتب"، و"ساعات في الميدان" كثيرة لمواضيع شرقي القدس في دورك كرجل دولة وليس كسياسي.
– بناء علاقات شخصية وثيقة مع قادة الجمهور في شرقي القدس – القادة العربية-إسلامية، القادة المسيحية وقادة المستوطنات اليهودية.
– سياسة "باب مفتوح" وعلاقة شخصية أمام القادة الأهم في شرقي القدس – مدراء المدارس. متابعة وثيقة ومنتظمة من قبل رئيس البلدية لتحقيق مشروع الحكومة رقم 3790 الذي يبلغ 2.1 مليار شيكل لصالح عرب شرقي القدس.
– مشاركة شخصية في تعزيز ترتيب الأراضي في شرقي القدس بالتعاون مع وزيرة القانون شكد.
– تعزيز مشاريع بناء لليهود والعرب بعد خطوط 1967 وتسليمها كرزمة واحدة للنفاش في المجلس الإقليمي.
– تثقيل الأعباء المالية على مجرمي البناء، مع تحديد الإنفاذ في بداية البناء.
– تعزيز "الخط البني" للقطار الخفيف و"الشارع الأمريكي" الذين يصلان بين شمال-شرق وجنوب-شرق القدس.
– تعزيز نظام "البجروت المقدسي" الذي توصي به إدارة التربية مع التشديد على إمكانية الوصول بوساطته إلى التعليم العالي وجودة عمل أعلى."
-من مقال لمستشار رئيس البلدية السابق لشؤون شرقي القدس، دافيد كورن
#اهتمام #سيادة #وحدة_القدس #عرب #موشيه_ليؤون
"מזכר לראש העיר ירושלים הנכנס: קווי יסוד מנחים למדיניות כלפי מזרח ירושלים
תובנותיו של אבו מאזן
"איני מקנא בך", אמר לי אבו מאזן בפעם הראשונה שנפגשנו לפני שמונה שנים. "מדוע?", שאלתי מופתע, "יש לך התפקיד הקשה ביותר שיכולת לחלום עליו", השיב, "אתה מייצג גוף לא מתפקד, מול אוכלוסייה עוינת, במקום המסובך ביותר בעולם". אבו מאזן המוזכר כאן אינו מחמוד עבאס, נשיא הרש"פ, אלא מוחמד מסרי, יו"ר המִנהל הקהילתי של שכונת בית חנינא שבצפון-מזרח ירושלים. שמונה שנים לאחר אותו מפגש, עת סיימתי את תפקידי כיועץ ראש העיר ירושלים לענייני ערבים ומנהל צוות מזרח העיר בעירייה, בחנתי במבט לאחור את אמירתו של מסרי.
דומני כי בשני תחומים הנוגעים לדבריו חלו תמורות, חיוביות במהותן. באשר "לגוף הבלתי מתפקד" הרי שסקרי דעת קהל שנערכו בשנים האחרונות הראו כי שביעות הרצון של ערביי מזרח ירושלים מהשירות העירוני בתחומים שונים כגון חינוך, רווחה, היבטי רישוי בנייה ועוד נמצאת במגמת עלייה. מסרי צדק, באופן כללי, באבחנתו בדבר עוינות האוכלוסייה כלפי הרשויות הישראליות, אך אין להתעלם מכך שאוכלוסייה זו הולכת ומעמיקה בשנים האחרונות את האינטראקציה שלה עם רשויות אלו ועם החברה היהודית בירושלים בתחומי מסחר, חינוך, תעסוקה ורפואה. באשר לתחום השלישי שהזכיר מסרי – "המקום המסובך ביותר בעולם" . מזרח ירושלים הייתה ונותרה אחד המקומות המורכבים והסבוכים ביותר שישנם, וככל שנוקף הזמן מתעצם בה האתגר הריבוני, האזרחי-כלכלי והביטחוני העומד בפני עיריית ירושלים וממשלת ישראל.
להלן אציע, על סמך ניסיוני האישי, קווי יסוד מנחים למדיניות מוצעת במזרח העיר עבור ראש העיר הנכנס, משה ליאון. אציין בפתח דבריי כי עבדתי לצידו של ליאון בשנתיים האחרונות מתוקף תפקידו כמחזיק תיק מִנהלים בעיריית ירושלים בנושא השכונות הערביות. ליאון, אשר הדגיש את מחויבותו להעצמת אחדותה של ירושלים, הפגין אכפתיות, יסודיות וירידה לפרטים בסוגיות השונות. אני תקווה כי גישה עניינית ומעמיקה זו תמשיך לאפיין את יחסו למזרח העיר עם המעבר ללשכת ראש העיר.
סיכום
לסיכום, להלן קווי היסוד המוצעים לראש העיר הנכנס למדיניות במזרח ירושלים:
• ההגיון המסדר – "מקסימום ריבונות ומקסימום הוגנות", תוך חתירה להעמקת אחדות ירושלים.
• הקדשת קשב ניהולי, "שעות משרד" ו"שעות שטח" רבות לסוגיית מזרח ירושלים מתוך "כובע" של "מדינאי" ולא של "פוליטיקאי".
• יצירת קשרים אישיים הדוקים עם מנהיגי ציבור במזרח ירושלים – המנהיגות הערבית-מוסלמית, המנהיגות הנוצרית ומנהיגות ההתיישבות היהודית.
• מדיניות "דלת פתוחה" וקשר אישי אל מול המנהיגות החשובה ביותר במזרח ירושלים – מנהלי בתי הספר.מעקב עיתי צמוד של ראש העיר אחר יישום תוכנית הממשלה מס' 3790 על סה"כ 2.1 מיליארד ש"ח לערביי מזרח ירושלים.
• מעורבות אישית גבוהה בקידומו של הסדר מקרקעין במזרח ירושלים בתיאום עם שרת המשפטים שקד.
• קידום תוכניות בנייה ליהודים וערבים גם יחד מעבר לקווי 1967 והבאתם ב"חבילה אחת" לדיון בוועדה המחוזית.
• הכבדת העול הכספי על עברייני בנייה, בד בבד עם מיקוד אכיפה בהתחלות בנייה.
• קידום "הקו החום" של הרכבת הקלה ושל "הכביש האמריקני", אשר יוצרים רצף תנועתי בין צפון-מזרח לדרום-מזרח ירושלים.
• קידום "הבגרות הירושלמית" המוצעת על ידי מִנהל החינוך תוך הדגשת ההנגשה להשכלה גבוהה ותעסוקה איכותית."
-מתוך מאמר של ד"ר דוד קורן
https://bit.ly/2RBaFAG
https://www.facebook.com/198764100710651/posts/323663041554089