"(תמונה להמחשה מהארכיון)
אזרחית מקדסית [ירושלמית] קיבלה חזרה את תעודת הזהות, לאחר שהכיבוש שלל אותה ממנה לפני 15 שנה

מרכז אל-קודס לסיוע משפטי וזכויות אדם הצליח להשיב לאזרחית מקדסית, נ' ב' (57), את תעודת הזהות שלה. הכיבוש שלל ממנה סופית את תעודת הזהות שלה לאחר שנסעה לבריטניה בשנת 2002 וקיבלה אזרחות בריטית.

לאחר שחזרה לירושלים בשנת 2015, הגישה בקשה במשרד הפנים של הכיבוש להשבת תעודת הזהות לצורך איחוד משפחות, בחודש מאי 2015. כעבור שבעה חודשים, משרד הפנים דחה את הבקשה, ונתן לה אשרה של שלושה חודשים. ב-25 במאי 2016 הגברת נ' ב' פנתה למרכז אל-קודס על מנת שיטפלו במקרה שלה.

המרכז לקח על עצמו לטפל בתיק בטיפולו של פרקליט המרכז, עו"ד ע'סאן אבו-ח'דיר. הלה שלח מספר בקשות ופניות אישיות למשרד הפנים, תוך שנשען על עובדות והציג פסיקות קודמות של בית המשפט, עד שהצליח המרכז לאחרונה להכריח את משרד הפנים להוציא החלטה להשיב לאזרחית המקדסית את תעודת הזהות שלה.

מן הראוי לציין כי על פי נתונים שהשיג מרכז אל-קודס לסיוע משפטי וזכויות-אדם ממשרד הפנים בירושלים הכבושה, שלל המשרד את תושבותם של 287 מקדסים ומקדסיות, בכללם 7 ילדים, בתקופה שבין ינואר 2013 וה-31 באוגוסט 2017. 17 מקדסים, ביניהם שני ילדים, איבדו את תושבותם במהלך שמונת החודשים הראשונים של השנה הנוכחית.

אף שהשנה הזו טרם תמה – מה שאומר שהמספר הזה עוד יכול לעלות – מרכז אל-קודס רואה אפילו בשלילת מעמד התושבות של אדם אחד הפרה מסוכנת של זכויות. כמו כן, מן הראוי להעיר כי מספר מעמדי התושבות שנשללו בשנה האחרונה מבטא דווקא ירידה לעומת ארבע השנים האחרונות, בהן הממוצע השנתי של שלילת התושבות עמד על 67.5.

מצד שני, בהודעה שיצאה מטעם המרכז צוין כי קשה להגדיר סיבה אחת לירידה המספרית הזו, שכן היא יכולה לנבוע מנסיבות לוגיסטיות גרידא: משרד הפנים של הכיבוש בירושלים הכבושה סובל מעומס של בקשות לחידוש תעודות זהות ביומטריות, מה שעשוי לגרום לו להאט או להשבית באופן זמני את הליכי שלילת התושבות. עם זאת, ההסבר המתקבל ביותר על הדעת הוא שהדבר קשור לעליית המודעות בקרב המקדסים והמקדסיות לגבי הגורמים שעלולים להביא לשלילת תושבותם, מה שמאלץ אותם להיצמד לתנאים המחמירים של הכיבוש בנושאי תושבות, כדי לשמור על קיומם המאוים בעירם.

המרכז הוסיף כי רשויות הכיבוש משתמשות באמתלות שונות כדי לשלול ממקדסים וממקדסיות את תושבותם. מהבולטות שבהן מדיניות 'מרכז החיים', המחייבת את המקדסים לאבד את תושבותם אם משרד הפנים של הכיבוש סבור כי הם העבירו את 'מרכז חייהם' אל מחוץ לעיר ירושלים, אפילו אם לא קיבלו תושבות אחרת, ואפילו אם המעבר הזה נעשה לעיר שכנה בתוך הגדה המערבית. פקידי משרד הפנים של הכיבוש אוחזים בסמכות שיפוטית משמעותית, המאפשרת להם לשלול מעמדי תושבות באופן שרירותי, משום ש'מרכז החיים' הוא מושג מעורפל וחמקמק.

נוסף על מדיניות 'מרכז החיים', רשויות הכיבוש משתמשות בשלילת התושבות ככלי ענישה כלפי מקדסים המואשמים בביצוע פיגועים נגד מטרות ישראליות. נהלי ענישה אלה יכולים לכלול את משפחות המבצעים. נוהל זה נכלל בפרק הענישה הקיבוצית האסורה במשפט הבינלאומי ההומאניטרי המקובל, ספציפית לפי סעיף 40 באמנת האג העוסק בכיבוד דינים ומנהגים של מלחמה ביבשה בשנת 1907, וסעיף 33 באמנת ז'נבה הרביעית משנת 1949 העוסקת בהגנה על אזרחים בזמן מלחמה.

לסיום, מרכז אל-קודס הדגיש כי שלילת התושבות של מקדסים היא שיטה של גירוש בכפייה בחסות משפטית, בין אם על רקע ענישה או כתוצאה ממדיניות 'מרכז החיים' השרירותית, שיטה שאימץ הכיבוש לגירוש מקדסים או הפיכתם לתושבים בלתי חוקיים בעירם שלהם."

– אתר החדשות 'למה – סחאפה'
—
הערת מערכת 0202:
לפוסט אחרון בנוגע למעמד המשפטי של תושבי ירושלים הערבים ראו: https://goo.gl/A5j1pc .

#שלילת_תושבות

مواطنة مقدسية تستعيد هويتها بعد قيام الاحتلال بسحبها قبل ١٥ عاما
القدس- لمة صحافة
نجح مركز القدس للمساعدة القانونية وحقوق الانسان باستعادة هوية للمواطنة المقدسية ن. ب 57 عاما، حيث قام الاحتلال بسحب بطاقة الهوية منها نهائياً بعد سفرها الى بريطانيا في عام 2002 وحصولها على الجنسية البريطانية.

بعد عودتها الى القدس عام 2015 عملت على تقديم لطلب لم الشمل “استرجاع هوية” الي داخلية الاحتلال في شهر آذار 2015 وبعد سبعة اشهر رفضت وزارة الداخلية الطلب، وتم اعطائها تأشيرة لغاية ثلاثة اشهر، وفي تاريخ 25/5/2016 توجهت السيدة ن ب الى مركز القدس من اجل متابعة ملفها.

وتبنى المركز القضية حيث تابع ملفها محامي المركز الأستاذ غسان ابو خضير الذي قام بإرسال مجموعة من الطلبات والمراسلات الخاصة الى وزارة الداخلية، حيث استند إلى مجموعة من الحقائق، وعرض أنظمة وقرارات محاكم سابقة حتى نجح المركز مؤخرا بالزام الداخلية اصدار قرار إعادة الهوية للمواطنة المقدسية .

من الجدير ذكره أنّه وفقاً للمعطيات التي حصل عليها مركز القدس للمساعدة القانونية وحقوق الإنسان من وزارة الداخلية في القدس المُحتلة فقد قامت الأخيرة بسحب إقامة 287 مقدسياً ومقدسيةً من بينهم سبعة أطفال بين الأول من كانون الثاني/يناير 2013 و31 آب/أغسطس 2017، فقد سبعة عشر مقدسياً من بينهم طفلان إقاماتهم خلال الأشهر الثمانية الأولى من العام الجاري.

ورغم أن العام لم ينقضِ بعد مما يعني أن هذا العدد قابل للازدياد، حيث يعتبر مركز القدس تجريد شخص واحد فقط من إقامته انتهاكاً خطيراً، كما يجدر التنويه بأن عدد الإقامات المسحوبة خلال هذا العام يمثّل انخفاضاً بالنسبة للأعوام الأربعة السابقة والتي بلغ خلالها المتوسط السنوي لسحب الإقامات 67.5.

ومن ناحية أخرى، أكّد بيان من المركز أنّه من الصعب تحديد سبب واحد لهذا الانخفاض، فلربما يكون نابعاً عن ظروف لوجستية بحتة، فقد اكتظّت وزارة داخلية الاحتلال في القدس المحتلة بطلبات لتجديد بطاقات الهوية الممغنطة مما قد يكون دفعها لإبطاء أو تعطيل إجراءات سحب الإقامات بشكل مؤقّت. أما التفسير الأكثر منطقيةً فيرتبط بارتفاع وعي المقدسيين والمقدسيات بالعوامل التي قد تؤدّي إلى سحب إقاماتهم مما يحتّم عليهم الالتزام بمعايير الاحتلال الصارمة بشأن الإقامة من أجل المحافظة على وجودهم المهدّد في مدينتهم.

وأضاف المركز أنّ سلطات الاحتلال تستخدم مبرّراتٍ مختلفةً لسحب إقامات المقدسيات والمقدسيين من أبرزها سياسة “مركز الحياة”، وبموجبها يفقد المقدسيّون إقاماتهم فيما إذا اعتبرت وزارة داخلية الاحتلال أنهم قاموا بنقل “مركز حياتهم” خارج مدينة القدس، حتى ولو لم يكونوا قد حصلوا على إقامة أخرى، وحتى ولو كان هذا الانتقال إلى مدينة مجاورة في الضفة الغربية. ويمتلك موظّفو وزارة داخلية الاحتلال سلطةً تقديريّةً كبيرةً تمكّنهم من سحب الإقامات بشكل تعسّفي لأن تعريف “مركز الحياة” فضفاض ومبهم.

بالإضافة إلى سياسة “مركز الحياة”، تستخدم سلطات الاحتلال سحب الإقامات كأداة عقابية ضد المقدسيين المتّهمين بتنفيذ عمليات ضد أهداف إسرائيلية وقد تطال هذه الإجراءات العقابية عائلات المُنفّذين. ويندرج هذا الإجراء تحت خانة العقاب الجماعي المحظور في القانون الدولي الإنساني العرفي وتحديداً حسب البند 40 من اتفاقية لاهاي الخاصة باحترام قوانين وأعراف الحرب البرية للعام 1907، والبند 33 من اتفاقيّة جنيف الرابعة للعام 1949 المتعلّقة بحماية المدنيين أثناء الحروب.

وفي الختام، شدّد مركز القدس أن سحب إقامة المقدسيين يمثل شكلاً من أشكال التهجير القسري بصبغة قانونية، سواء كان على خلفيّة عقابية أو نتيجة لسياسة “مركز الحياة” التعسّفية التي يتبنّاها الاحتلال لتهجير المقدسيين أو تحويلهم إلى سكانٍ غير شرعيّين في مدينتهم.

https://goo.gl/mGdDCc

https://www.facebook.com/1403064266655095/posts/1778561372438714